IndexLast Update: 2025-08-06 15:21:16
Het laatst genoemde feit bepaalt de discussie. Er komt een voorstel. Het komt op papier, op de agenda en er ontstaat discussie, maatschappelijk, politiek of anders. Al snel is het voorstel uitgangspunt en gaat de discussie alleen nog over de verwezenlijking van details, (politieke) haalbaarheid, realiseerbaarheid, concessies en aanpassingen. En passant is het voorstel aangenomen zonder dat iemand het heeft gemerkt.
Dit komt doordat men in een discussie maar moeilijk bij een enkel onderwerp kan blijven en mensen in hun behoefte om te scoren snel naar het volgende onderwerp moeten of willen. Op het vorige onderwerp is immers al gescoord, bijvoorbeeld door degene die het voorstel heeft ingediend, en daar is dus geen eer meer me te behalen.
Een paar voorbeelden:
Het gaat slecht, we moeten bezuinigen, daarom gaan we reorganiseren en daarom moeten er mensen weg. Waar zal de discussie over gaan? Over wie er weg moeten. Het plan zelf is zonder discussie geaccepteerd. Maar gaat het wel slecht? En zo ja, waarom dan? Is bezuinigen wel de oplossing? Betekent bezuinigen dat we moeten reorganiseren of kan het ook anders? Betekent reorganiseren inderdaad dat er mensen weg moeten? Al deze vragen zijn overgeslagen zonder dat iemand het heeft gemerkt.
Geweldig plan, al zijn er natuurlijk een paar vervelende bijzaken. De vervelende bijzaken zijn echter onderdeel van het plan. Bijvoorbeeld een tijdelijke slechte situatie. Ook deze is deel van een plan en geen bijzaak. Alles is tijdelijk, ook het leven. Een plan staat niet los van veroorzaakte overlast door invoeren en ook niet los van negatieve gevolgen, bijvoorbeeld gedwongen ontslagen. Positieve gevolgen zijn geen hoofdzaak en negatieve gevolgen geen bijzaak. Een plan omvat al zijn gevolgen, tijdelijk en definitief, positief en negatief.
"Als ik uw mening samenvat bedoelt u ..." en vervolgens wordt wat is gezegd zo weergegeven dat het onredelijk wordt en als zodanig afgedaan, waarbij en passant de spreker belachelijk wordt gemaakt. Er is niemand die zich realiseert dat de samenvatting niet komt van de spreker maar van de bestuurder.
"Dit plan omvat meerdere doelen tegelijk.", bijvoorbeeld dat er zowel wordt verbeterd als kosten bespaard of dat er meer gaat worden gedaan met minder mensen. Als vervolgens iemand zegt dat er geen kosten worden bespaard, wordt gezegd dat dit niet hoeft omdat er wordt verbeterd en als iemand zegt dat er niet wordt verbeterd, wordt er gezegd dat het dit niet hoeft omdat er kosten worden bespaard. I.e. er wordt niet verbeterd en er worden geen kosten bespaard. Het plan faalt op beide doelen. Het resultaat is meestal kostenverhoging, verslechtering, minder doen en meer mensen.
"En" is niet "of". Beide betekent niet degene van de twee die op dat moment het beste uitkomt, uiteindelijk resulterend in geen van beide. Het ene doel kan niet worden gebruikt als excuus voor het niet halen van het andere. Beide doelen moeten worden gehaald. Een plan met meerdere doelen tegelijk is meestal niet realistisch en in sommige gevallen verdacht, bijvoorbeeld omdat het zaken zo ingewikkeld maakt dat het onbegrijpelijk wordt, wat het vinden van tegenargumenten onmogelijk maakt.
Uitzitten nieuwsstorm. Overboord gevallen containers. Direct na het gebeuren roepen dat je snel alles zult bergen en opruimen. Dit lukt natuurlijk niet, ga je ook niet doen en was het ook niet van plan. Je wacht gewoon totdat de media weer bij een volgend onderwerp zijn en dan laat je het zitten. Niemand die het merkt.
Bestuurlijk realisme is erop gericht ideeën door te drukken of met fouten weg te komen. Hoe realistisch ook, het leidt niet tot optimale resultaten, omdat vaak de werkelijkheid wordt genegeerd ten behoeve van de wens, overwinning of het succes van de bestuurder of het bestuur.