IndexLast Update: 2025-07-20 14:20:11
Soms worden regels of wetten wel of niet ingevoerd omdat ze wel of niet zouden kunnen worden gehandhaafd. Het gaat echter om gedrag, niet om handhaven.
Bij de bakker betaal je je brood omdat hij dat voor je gebakken heeft, niet omdat hij anders de politie belt. In de trein koop je een kaartje omdat je vervoerd wordt, niet omdat je gecontroleerd wordt. Stelen is niet toegestaan als je niet betrapt kan worden. Iemand in elkaar slaan is verboden, ook al ben je sterker en kan het slachtoffer niets terug doen. Liegen mag ook niet als je er mee weg kunt komen. Te hard rijden mag zelfs niet als je niet gecontroleerd wordt, al is dit nergens. En de reden dat dat allemaal niet mag is niet dat je anders bestraft wordt, maar dat het slecht is voor de samenleving.
Regels zijn er niet om te worden gecontroleerd. Asociaal, ongewenst of gevaarlijk handelen is niet niet toegestaan omdat het niet kan worden gecontroleerd, maar omdat het ongewenst, asociaal of gevaarlijk is.
Verbieden en handhaven hebben niets met elkaar te maken. Als iets serieus ongewenst is, moet je het verbieden. Dat je het vervolgens niet kunt handhaven is een ander probleem, je kunt het in elk geval verbieden. Overtredingen en misdaden zijn niet toegestaan omdat je niet betrapt zou kunnen worden, maar omdat ze ongewenst zijn.
Verbieden staat los van handhaven. Verbieden komt eerst en moet zijn voorzien van een motivatie die de redelijkheid van het gebod of verbod duidelijk maakt. Voor de meeste mensen is dit voldoende om zich eraan te houden, ook zonder dat het wordt gehandhaafd. Goede regels maken handhaven minder nodig en als er meer gehandhaafd moet worden betekent dit waarschijnlijk dat de regels slecht zijn. Slechte regels om goed te kunnen handhaven zijn de omgekeerde wereld.
Sommige regels er misschien ook niet om redelijk of sociaal te zijn, maar om gehandhaafd te kunnen worden en zo geld op te leveren. Recht van de sterkste zeg maar, bijvoorbeeld de handhaver. Voor de burger is criminaliteit misschien minder erg. Ook deze gebruikt geweld en is ook uit op zijn geld, maar pretendeert niet er recht op te hebben op grond van eigengemaakte regels.
Noodzaak of wens te handhaven is een verkeerd motief. Het is andersom. Regels moeten zo zijn dat handhaven niet nodig is.